Минсктегі Жеңіс алаңы

2024 Автор: Harold Hamphrey | [email protected]. Соңғы өзгертілген: 2023-12-17 10:17

Екінші дүниежүзілік соғыстың сұрапыл жылдарында қаза тапқан жауынгерлерді аза тұтатын және құттықтау орны – бұрынғы КСРО-ның әрбір қаласында іс жүзінде Жеңіс алаңы бар. Жыл сайын 9 мамырда мұнда кеңес халқының бостандығы үшін күрескен адамдардың құрметіне арналған салтанатты шаралар өтеді.

Минсктегі Жеңіс алаңы Тәуелсіздік даңғылында орналасқан. Бұрынғы уақытта ол дөңгелек деп аталды. Тек 1954 жылы (ескерткіштің орнатылуымен) ол бүгінгі күнге дейін қолданылатын жаңа символдық атау алды. Жеңіс алаңы - Минскідегі біртұтас архитектуралық жоспар бойынша салынған ең әдемі есте қалатын орындардың бірі. Екі жағынан тас жолмен қоршалған және екі көркем алаңның жанында орналасқан 30 метрлік обелиск 1954 жылы шілдеде тұрғызылған. Оның төбесі Жеңіс орденімен безендірілген. Белгілі белорус сәулетшісі Г. Заборский кеңес халқының берік рухына сеніп, ескерткішті салу жұмыстарын сонау 1942 жылы бастаған. Ескерткіштің түбінде, тұғырда лавр бұтағымен безендірілген қылыш жатыр. Обелискінің төрт жағында қоладан құйылған биік рельефтер – көрнекті мүсіншілер А. Бембель, С. Селиханов, З. Азгур және А. Глебовтың туындылары бейнеленген. Сәулетшілер ұлттық хош иісті де ұмытқан жоқ – гранит стела беларусь оюлары бар «белдіктермен» безендірілген.

Ескерткіштің айналасында орналасқан қола гүл шоқтары елді фашистік басқыншылардан қанды қырғынға азат етуге қатысқан төрт майданды бейнелейді. Қаптау үшін гранит Белоруссияға Житомир мен Днепропетровсктен, мозаика Ленинградтан тапсырыс бойынша әкелінді, украин шеберлері тас қашаумен айналысты, биік рельефтер, қылыш және композицияның басқа элементтері Санкт-Петербургте құйылды. 1961 жылы 3 шілдеде ескерткіштің етегінде мемориалдық мәңгілік алау салтанатты түрде жағылды.

Метро құрылысына байланысты (1984 ж.) Жеңіс алаңы (Минск) қайта жоспарланды.

Қайта құру жобасын сәулетшілер Б. Школьникова, Б. Ларченко, К. Вязгина қолға алған. Ол дөңгелектен сопақшаға өзгерді. Жаңартылған Жеңіс алаңы кеңестік қаһарман қалаларды бейнелейтін гранитті блоктармен безендірілген. Ескерткіш астында Ұлы Отан соғысы батырларын еске алуға арналған мемориалдық залға айналған дөңгелек галерея пайда болды. Оның ортасында суретші В. Позняк жасаған, ішінен жарықтандырылған шыны гүл шоғы орналасқан. Қабырғаларында Беларусь Республикасын азат етуге қатысқан және «Батыр» құрметті атағын алған 566 кеңес жауынгерінің есімдері жазылған тақтайшалар, сондай-ақ басты марапат – Жұлдыз.

1984 жылдан бастап алаңға тас тұғырлар орнатылды, оның ішінде Кеңес Одағының барлық батыр қалаларының жері бейнеленген капсулалар бар: Волгоград,Мәскеу, Одесса, Ленинград, Киев, Керчь, Севастополь, Тула, Новороссийск, Брест, Мурманск және Смоленск.

Жыл сайын Ресей астанасындағы Қызыл алаңда азат етуші жауынгерлердің құрметіне Жеңіс шеруі өтеді. Сонау 1945 жылы бұл салтанатты шараны Екінші дүниежүзілік соғыстың батыры, даңқты маршал – Георгий Жуков жүргізді. Парад К. Рокоссовскийдің басшылығымен Сталин, Ворошилов, Молотов, Калинин және сол кездегі басқа да белгілі саяси қайраткерлердің қатысуымен өтті. Бүгін Жеңіс шеруі еліміздің бостандығын қорғаған барша жауынгерлерді еске алу және зор алғыс айту белгісі.