Ресейде Безенгі қабырғасы туралы естімеген альпинист жоқ. Кавказ жотасының бұл аймағына таңданбай қарау мүмкін емес. Безенгі қабырғасы Эльбрус пен Қазбектен басқа тау жотасының ең биік бөліктерінің бірі болып табылады. Тау шыңдарын бағындырғандардың барлығы оған ғашық болады.
Безенгі қабырғасының сипаттамасы
Кавказ жотасының ең кең бөлігі Кабардин-Балқарияның Грузиямен шекарасындағы Безенги ауылына жақын жерде орналасқан. Осы жерден Кавказдың ең биік тау шыңдарының тізбегі – Безенгі қабырғасы басталады. Ол 12 шақырымнан астамға созылып жатыр. Кавказдағы сегіз бес мыңдықтардың алтауы Безенгі қабырғасында орналасқан. Олардың екеуінде, Шхара мен Жыңғайтауда шыңдар 5000 метрден астам биіктікке жетеді. Тағы төрт шыңның, Шота Руставели, Катын-Тау, Лалвер шыңы және ең әдемі Гестола шыңының биіктігі 5000 метрден сәл төмен.
Тау шыңдарының беткейлерін қар басып, Безенгі мұздығына түседі. Жартасты қабырғалардың бойымен шыңдарға шығу күзден көктемге дейін жасалатын маршруттар бар. Жазда олардың жаулап алуы еріген қарға байланысты қауіпті болып саналады.
Безенги қабырғасынан Грузиядан өте әдемі көрініс бар. Тауда серуендеуСванети арнайы жабдықсыз жасалуы мүмкін. Бұл жол әрбір сау адам үшін қолжетімді. Туристік жол грузиндер елдің інжу-маржаны деп атайтын өте көркем аймақ арқылы өтеді.
Безенгі және басқа мұздықтар
Кавказдағы ең үлкен мұздықтардың бірі – Безенгі. Ол шамамен 36 шаршы метр аумақты алып жатыр. км. Мұздың қалыңдығы кей жерлерде 180 метрге жетеді. Жаһандық жылынуға байланысты ол еріп, мұз жамылғысының ауданы бірте-бірте азаюда. Тау беткейлерінен Шхара, Әдіш, Нагебский мұздықтары түседі. Олардың көлемі кішірек, балқуы күн мен жаңбырдың әсерінен белсендірек болады. Тау шыңдарын бағындырушылар арасында Безенги қабырғасы «Кавказ Гималайы» деп аталды.
Жергілікті халық Уллу-Черан қабырғасындағы алып мұздықты атайды. Онда қалыптасқан гроттан еріген қар суынан нәр алатын дауылды Черек Безенгі өзені шығады.
Безенгідегі альпинистік лагерь
Тау беткейлерінде қиындық деңгейі әртүрлі маршруттар бар. Безенги қабырғасы жыл сайын жүздеген альпинистердің назарын аударады. Олар үшін Безенгі лагері тауда салынды. Ол шамамен 2200 метр биіктікте Кавказ жотасының баурайында орналасқан және тек жазда ғана жұмыс істейді. Гестола шыңы лагерьден анық көрінеді.
"Безенгі" альпі лагері 220 адамға арналған. Қонақ үйде әртүрлі деңгейдегі жайлылық бар нөмірлер бар. Лагерь аумағында 2-4 адамға арналған үйлер де бар. Бос уақытты өткізу үшін теннис корты,спорт алаңдары, бар, бассейні бар сауна.
Лагерьде сіз жабдықты жалға ала аласыз, бағытты әзірлеу және өрмелеу үшін нұсқаушының көмегін пайдалана аласыз. База таудағы топтармен радиобайланысты қамтамасыз етеді. Лагерьде тұру құнына медициналық қызмет көрсету, асханада және маршрутта 3 мезгіл тамақтандыруды ұйымдастыру, шекаралық аймаққа жолдама беру кіреді.
Шыңдарды бағындыру қалай басталды
Мақалада фотосуретті көріп отырған Безенгі қабырға әрқашан отандық ғана емес, шетелдік альпинистерді де қызықтырып келеді. Гестола шыңына алғаш рет 1886 жылы британдық альпинистер оңтүстік-батыс беткейде көтерілді. 1888 жылы британдықтар үш экспедиция жасап, Солтүстік-Шығыс жотасын басып алғаш рет Бас Шхараны және Шығыс Джанги-Тауды жаулап алды.
1903 жылы халықаралық экспедиция Безенги қабырғасын бағындыруға аттанды, оның құрамына Германия, Англия, Швейцария және Австрия альпинистері кірді. Олар бірінші болып Джанги-Таудың үш шыңын басып өтті, сонымен қатар Ляльвер шыңынан Гестолаға дейін өтті. Кеңестік альпинистер өткен ғасырдың 30-жылдарының ортасынан бастап кеңес-герман ынтымақтастығы аясында Безенгі қабырғасының шыңдарын бағындыра бастады. 1928 жылы Солтүстік-Шығыс жотасымен Шхараға көтерілу болды. Грузин альпинистері Гестола шыңына алғаш рет 1931 жылы Сванетиден шыққан.
Содан бері кеңестік және ресейлік альпинистер жыл сайын әртүрлі бағыттағы жаңа маршруттар салып келеді.қиындық деңгейі. Осы уақытқа дейін Безенгі қабырғасындағы траверс «шеберлердің жолы» болып саналады.
Жасанды тас "Безенгі қабырға"
Еліміздің әр аймағы ұлттық ерекшеліктер мен мәдени дәстүрлерді ерекше атап өтетін өзіндік сәулетімен ерекшеленеді. Кавказда табиғи тас әрқашан құрылыс материалы ретінде қолданылған. Бұл аймаққа тән мұнаралар мен үйлер ғасырлар бойы тұрды және туристердің назарын аударады.
Құрылыс технологияларының дамуымен үйлерді қаптауға арналған жаңа материалдар пайда болып, ғимараттарға түрлі-түсті көрініс берді. Солардың бірі – түрлі жартас құрылымдарына еліктейтін «Безенгі қабырға» – сәндік тас. Бұл материалдан жасалған тас стильді және заманауи көрінеді.
Жасанды тастың құрылымы тегіс, сондықтан оны төсеу оңай. Ғимараттардың қасбеттерін қаптауға, асүйдің немесе дәліздің ішкі безендірілуіне, сондай-ақ ұлттық стильдегі барлар мен кафелерге қолданылады. Бір уақытта бірнеше түсті және текстуралы тастармен қапталған қабырғалар ерекше әдемі көрініске ие.
Безенги қабырғасына қалай жетуге болады
Безенги қабырғасы әртүрлі дайындық деңгейі бар көптеген туристер мен спортшыларды тартады. Лагерьге қалай жетуге болады? Бұл сұрақ тауға алғаш рет демалысын өткізгелі отырғандарды алаңдатады. Альпі лагеріне жету үшін шекаралық аймаққа рұқсат беру керек. Ол үшін әкімшіге сұрау жіберу керек. «Безенгі» альпі лагері теміржол вокзалдарынан алға және кері бағытта ауысадыжәне Нальчик, Пятигорск, Минеральные воды әуежайлары. Туристер діттеген жеріне жайлы автобустармен жеткізіледі, маршрутқа гидтер мен жүк тасымалдаушылар қызмет көрсетеді.
Лагерьге жеке көлігімен барғысы келетіндер жолда тек жол талғамайтын көлік өте алатынын білуі керек. Безенгі ауылына Нальчиктен таксимен жетуге болады, сонымен қатар ауылға тұрақты автобус күніне бір рет қатынайды.
