Бұл мақалада талқыланатын мешіт ұлттық романтикалық бағытта салынып, безендірілген. Бұл әдемі тарихи ғимарат 19 ғасырдың аяғындағы культтік сәулет ескерткіші болып табылады. Мұндағы қасбеттердің дизайнында шығыс мұсылмандық мотивтері басым. Бұл белгісіз сәулетшіге мешіттің осындай ерекше романтикалық бейнесін салуға мүмкіндік берді.
Азимов мешіті – татарларға тән ғибадат сәулеті бар мұсылман дінінің ескерткіші. Бұл жергілікті тұрғындардың ғана емес, сонымен қатар әлемнің түкпір-түкпірінен келген туристердің де жақсы көретін тамаша аттракцион. Бүгінде мешіт мұсылман қауымының нысаны болып табылады.
Мешіт ғимараты
Қазанның көптеген мамандары оны әдемілігі үшін қаладағы ең жақсы деп таниды. Ашық жасыл түсті екі залды мешіт басқалардан үш қабатты мұнарасымен ерекшеленеді, ол көптеген ұқсас құрылымдардағы сияқты негізгі ғимараттың төбесінен емес, жердің өзінен, іргетасынан басталады.меншік. 19 ғасырдың соңы мен 20 ғасырдың басында Қазанға барған кейбір саяхатшылардың пікірінше, Асимов мешітінің мұнарасы Константинополь қаласындағы ескі мұнараларға ұқсайды.
Заманауи интерьерді қайта құру қасбеттердің мінсіздігіне сай келеді. Ал керемет және ерекше дуал ғимараттың тамаша архитектуралық дизайнын толықтырады. Мұнара 51 метр биіктікке көтеріледі.
Кеңес дәуірінде мешіттің түсі қызыл болғанын (осы түстің кірпішінен) атап өткен жөн.
Бүгінгі күні сәулеті жағынан ең жақсы діни ғимараттардың бірі – Азимов мешіті (Қазан). Мекен-жайы: ст. Фаткуллина, 15 үй.
Біраз тарих
Қазандағы Асимов мешітінің тарихы ғажап. Мұның бәрі оның орнында 1804 жылы сабын зауытының жұмысшылары үшін салынған мұнарасы жоқ мүлде ерекше ағаш мұсылман мешітінің тұруынан басталды. 1851 жылы сол кездегі ең бай саудагер Мұстафа Әзімов бұл жерге өз қаражатына ағаштан да мұнарасы бар жаңа мешіт салдырды. 1887-1890 жылдары оның ұлы Мұртаза Әзімов (бірінші гильдия көпесі) үлкенірек тастан мешіт салды. Бұл құрылысқа саудагердің өз қаражаты да салынды.
Ғимараттың мұндай романтикалық бейнесін жасаған дарынды сәулетшінің есімі, өкінішке орай, белгісіз күйінде қалып отыр. Ал мешіттің атауы Әзімовтердің атынан шыққан.
1930 жылдардағы мемлекеттің дінге қарсы саясатының пайда болуына байланысты Әсимов мешіті жабылып, 2010 жылға дейін жұмыс істемей тұрды.1992 жыл. Оны Рафик Біләлов қалпына келтіру жобасынан кейін ашты.
Кеңес кезінде Қазанда мұндай мешіт бар екенін білетіндер аз еді. Бір қызығы, ол жабық Радиоприбор зауытының жанында орналасқан. Қазірдің өзінде оның қоршауында «Шетелдіктерге кіруге болмайды» деген жазуы бар ескі тақтайшаны көруге болады. Айтуынша, өнеркәсіптік кәсіпорын сақшылары қырағылық танытқаны сонша, оларды көшеге шығармаған. Сабанче (қазіргі Фаткуллина көшесі) шетелдіктер ғана емес, тіпті жергілікті тұрғындар. Сондықтан көпшілік мешіттің барын білмеді.
Кеңес кезінде әр уақытта оның залдарында проекциялық мектеп пен кинотеатр болған.
Мешіттің ішкі көрінісі туралы
Азимов мешіті туристер үшін жабық. Мұнараның баспалдақтары ағаш және өте тозығы жеткендіктен ішіндегі экскурсиялар жүргізілмейді. Имамның айтуынша, оған көтерілу қауіпсіз емес.
Мұнараның жоғарғы жағында «Дәуіт жұлдыздары» деп аталатын алтыбұрышты жұлдыздар бар. Шындығында, мұндай гексаграммаларды көптеген діндер, соның ішінде ислам да пайдаланады. Мұсылман дінінде бұл таңба «Сулейманның мөрі» деп аталады.
Әдетте тәуелсіз символ ретіндегі алты бұрышты жұлдыз исламдық кескіндемелерде сирек қолданылады, сондықтан ол күрделі ою-өрнекте «жасырын». Азимов мешітінің ағаш қоршауы ерекше және ерекше.
Мешіттің қызықты ерекшеліктерінің бірі – мысықтар. Шіркеушілер мен жергілікті имам оларды үнемі тамақтандырады, сондықтан олар сонда тамыр тартқан. Ал бұрын туристерғибадатханаға барған кезде сіз мысықтарға жеуге болатын нәрсені жинай аласыз. Құран бойынша мұндай жақсылық («садақа») Алланың назарынан тыс қалмайды, күнәларды кешіреді.
Аңыз
Асимов мешітінің атауы тағы қайдан шыққан? Мешітке американдық фантаст-жазушы Исаак Азимовтың есімі берілген деген қала аңызы бар. Мешіт қауымы Ысқақтың осы ауданда туғанын, оны 2 жасында басқа елге алып кеткенін жиі айтады. Сұхбаттарының бірінде жазушы тіпті осы туған жерлерге оралып, мешітті көргісі келетінін де мойындады.
Алайда аңыз қаншалықты әдемі болса да аңыз болып қала береді.
Қорытынды
Дінбасылар әулеті Абдулғафаровтар Асимов мешітінің таңғажайып тарихымен өте тығыз байланысты екенін айта кеткен жөн. Арғы атасы 1849 жылдың ортасынан 1888 жылдың аяғына дейін осы мешіттің имам-хатибы қызметін атқарған Абдулвали Абдулғафаров. Кейін оның орнына 1923 жылға дейін мешітте қызмет еткен Хисаметдин Абдулвалиұлы Абдулғафаров (ұлы) тағайындалды.
