Көптеген саяхатшылар Шығыс пен оның көрікті жерлерін ашуды армандайды. Өзбекстан дәл осылай жасауға болатын ел. Бұл сізбен өз құпиялары мен күтпеген жаңалықтарымен қуана бөлісетін нағыз қазына сандығы!
Өзбекстан дүние жүзінің туристік картасындағы ақ дақ
Түпнұсқа және ерекше көрікті жерлерді көргіңіз келе ме? Бұл жағдайда Өзбекстан сізге қажет нәрсе! Бұл ел тарихи ескерткіштердің, көне қалалардың және таңғажайып сәулет өнерінің орасан зор қазынасы. Сонымен қатар, мұнда демалыс өте арзан, қонақүйлерде тұру және өзбек мейрамханаларында тамақтану қалтаңызға аса ауыр тимейді.
Ресей (сондай-ақ Украина, Қазақстан және Беларусь) азаматтары үшін Өзбекстанға кіру визасы қажет емес. Сізге тек жарамды төлқұжат қажет. Өкінішке орай, туристер бұл тамаша және қызықты елдің барлық сүйкімділігін әлі түсінген жоқ.
Өзбекстанның ең қызықты тарихи-мәдени ескерткіштері Самарқанд, Хиуа,Термез, Бұхара. Саяхатшылар үшін Қарақалпақстан Республикасы да қызықты болуы мүмкін.
Айта кетейік, Өзбекстан тек мешіттер, көне қалалар, кесенелер мен мұражайлар ғана емес. Ел өзінің ұлттық тағамдарымен танымал. Өзбектің негізгі тағамы, әрине, палау. Мұнда олар дәмді десерттерді де дайындайды. Сусындарға келетін болсақ, сіз міндетті түрде жергілікті шайды ішуіңіз керек. Алайда Өзбекстанда бірде-бір тағам онсыз болмайды.
Өзбекстанның ең атақты ескерткіштері
Бір кездері аты аңызға айналған Жібек жолының орталықтарының бірі болған мемлекет не қызық? Оның ескерткіштерінің қайсысына бірінші кезекте бару керек?
Өзбекстанға саяхат сізге бұл елдің мәдениеті мен көне тарихын ашады. Бұл шынымен де Азиядағы ең қызықты мемлекеттердің бірі. Оның көптеген қалаларында тарих пен мәдениет ескерткіштері сақталған. Бұл үшкір биік мұнаралары бар Хиуа, мешіттерінің көк күмбездері бар Самарқанд және ортағасырлық қасиетті Бұхара.
Самарқандтан алып Ақ-Сарай қақпасы, Көк-Гумбаз мешіті және шейх Шамседдин Құлал кесенесі сақталған Шахрисабз қаласына баруға болады.
Самарқанд және оның басты көрікті жерлері
Өзбекстанды «мәдениеттердің тоғысқан жері» Самарқандқа бармай-ақ білу мүмкін емес. Бұл көне қаланың негізі біздің эрамызға дейінгі 8 ғасырда қаланған. Бүгінде оның көптеген тарихи, архитектуралық және археологиялық ескерткіштері ЮНЕСКО-ның Бүкіләлемдік мұралар тізіміне енгізілген.
Ғалымдар Самарқанд тарихына қатысты көптеген жаңа деректерге кейін қол жеткіздіолар жергілікті Афросиаб елді мекенін қаншалықты мұқият зерттеді. Дәл осы көне қирандылардың орнында Самарқанд қаласы 1220 жылға дейін болған. Оны Шыңғыс хан әскері талқандағаннан кейін тұрғындар Афросиаб түбіне қоныстана бастады. Қалашықты қазу барысында көптеген көне заттар табылды. Ғалымдар көне қаланың көшелері түзу әрі тас төселгенін, ал ғимараттардың көркемдігі жоғары картиналармен безендірілгенін анықтады.
Қожа Зиемурод мешіті - Самарқандтағы туристерді көп тартатын нысан. Әсіресе, жүрегінде небір асыл арманы барлар. Бұл ғибадат нысанының құрылысы 10 ғасырда басталды. Аңыз бойынша, дәл осы мешіттің қасында Тамерлан Георгийдің жәдігерлерін жерлеген. Міне, мұнда адамдардың барлық армандары мен тілектері орындалады. Ең бастысы олар жақсы болсын.
Хиуа ескерткіштері
Хиуа - Өзбекстанның тағы бір көне қаласы б.з.б. Сарапшылар оны әлемдік өркениеттің дамуындағы маңызды орталық деп атайды.
Хиуа ескерткіштерінің көпшілігі қаланың тарихи өзегі – Ичан-Каледе орналасқан. Бұл күшті және биік қорғаныс қабырғаларымен қоршалған қала ішіндегі қаланың бір түрі. Оның әдемі көрінісі Ақ-Шейх-Бобо мұнарасынан ашылады.
Ичан-Қалада Мұхаммед-Рахим-ханның интерьері керемет әдемі сарайы бар. Туристерді ерекше сәулетімен және жергілікті медресе мектебімен таң қалдырады. Жұма мешіті – адам қолының тағы бір ерекше туындысы. Ғимараттың төбесін 210 ойылған бағандар ұстап тұрXII-XV ғасырлар.
Ичак-Қала бекінісінің қабырғаларының сыртында да көптеген ескі ғимараттар мен қызықты жерлер бар.
Чашма-Аюб кесенесі (Бұхара)
Бұл кесене Бұхара қаласының орталығында орналасқан және 14 ғасырға жатады. Оны Тамерлан басқарған Хорезм шеберлері салған.
Кесене көршілес төрт бөлмеден тұрады, олардың әрқайсысы күмбезбен көмкерілген. Ғимаратта қасиетті бұлақ бар, оның негізінде қазір су мұражайы жұмыс істейді.
Туристерге осы құрылыммен байланысты бір аңыз жиі айтылады. Аюб уағызшысы, аңыз бойынша, бірде Бұхардан өткен. Шөлдеп өлген жергілікті тұрғындар одан көмек сұраған. Сосын Аюб таяғын көтеріп жерге қатты соқты. Кесенеде күні бүгінге дейін бар сол жерде бірден салқын әрі мөлдір суы бар бұлақ пайда болды.
Қожа Насреддин – Өзбекстанның ұлттық символы
Қожа Насреддин – аңғалдық пен терең даналықты таң қалдыратын шығыс фольклорының аңызға айналған кейіпкері. Көптеген ертегілердің, анекдоттардың және аңыздардың кейіпкері. Кейбір тарихшылар мұндай адам шынымен де Түркияда болған және өмір сүрген деп санаса да, бұл адамның шындығы туралы сұрақ әлі де даулы болып қала береді.
Бүгінгі таңда кезбе философ Насреддин бес мемлекетте – Ресейде, Украинада, Қазақстанда, Түркияда және, әрине, Өзбекстанда мәңгілікке қалды.
Бұқарадағы Қожа Насреддиннің қола ескерткіші1979 жылы орнатылған. Данышпан есек үстінде отырған бейнеленген. Бұл ретте оң қолының саусақтарымен тиынды ұстайды, сол қолымен өтіп бара жатқандардың бәріне сәлем береді. Қожаның жүзіндегі күлкіні біреулер ақкөңіл, біреулер айлакер дейді. Туристер кішкентай балаларын Бұхарада Насреддиннің есегіне отырғызғанды ұнатады. Аңыз бойынша, бұл балаға есейген кезде сәттілік әкеледі.
Қорытынды…
Шығыстың сырын білуді, оның көрікті жерлерін зерттеуді армандайтындар үшін Өзбекстан нағыз жаңалық болмақ. Бұл Орталық Азия мемлекетінің туристік әлеуеті зор. Хиуа, Самарқанд, Бұхара, Термез және еліміздің басқа қалалары тарихи және сәулет ескерткіштерімен мақтана алады.
Өзбекстан дәстүрлі туристік орындар ғана емес, сонымен қатар таңғажайып ерекше мәдениет және өте қызықты ұлттық тағамдар.